๒.ประโยคคำบังคับ

ประโยคคำบังคับ คือประโยคซึงแสดงว่า ผู้พูดมีอำนาจเหนือกว่า
ผู้รับฟัง ก็นิยมเรียงกิริยาไว้หน้าประโยคเช่นเดียวกัน และกิริยาคุมพากย์
ของประโยคเช่นนี้ ต้องประกอบด้วยวิภัตติหมวด ปัญจมี มัธยมบุรุษ
เอกวจวนะ
หรือ พหุวจนะ ตามจำนวนของผู้รับฟัง และในประโยคอย่างนี้
โดยมากมักไม่มีประธานปรากฏอยู่ด้วย แต่รู้ได้โดยกิริยาบ่งถึง

ตัวอย่าง เช่น
วเทหิ ตาว อาวุโส ปาลิต.
ท่านปาลิต ท่านจงว่าไปดูที.

จรถ
ภิกฺขเว จาริกํ พหุชนหิตาย.
ภิกษุทั้งหลาย พวกเธอจงเที่ยวจาริกไปเพื่อประโยชน์แก่ชนส่วนมากเกิด


จาก หนังสือคู่มือ ฝึกหัดแต่งไทยเป็นมคธ สำหรับ ป.ธ.๔-๕-๖
สมเด็จพระมหาวีรวงศ์(มานิต ถาวโร ป.ธ.๙) อดีตกรรมการแผนกตำรา มหามกุฏราชวิทยาลัย
ในพระบรมราชูปถัมภ์และมหาเถรสมาคม