ลักษณะของคำขยายประธาน และ การเรียง

คำขยายประธานในภาษาบาลี จำแนกออกเป็น ๓ ชนิด คือ
๑. ศัพท์วิเสสนะ
ก. คุณนามแท้
ข. คุณนามผสม ได้แก่ศัพท์นามกิตก์์ ตัทธิตและสมาสบางอย่าง
ค. นิยมานิยมวิเสสนสัพพนาม
ง. สังขยา
จ. กิริยากิตก์ที่ใช้เป็นวิเสสนะ
๒. ศัพท์สามีสัมพันธ์และภาวาทิสัมพันธ์.
๓. ศัพท์อาธารบางอย่าง.

ลำดับการเรียง
คำขยายเหล่านี้ มีหลักทั่วไป ดังนี้ คำขยายประธานบทใด
ต้องเรียงไว้หน้าประธานบทนั้น และเฉพาะคำขยายที่เป็นวิเสสนะ
ในข้อ ก.ข.ค.ง. นั้นต้องประกอบด้วย ลิงค์ วจนะ วิภัตติ
ของประธานด้วย พึงสังเกตตัวอย่าง ดังนี้
ศัพท์วิเสสนะ ตัวอย่าง เช่น

ก. คุณนามแท้
มหลฺลโก เถโร คามํ ปิณฺฑาย ปวิฏฺโฐ.

ข. คุณนามผสม
ทุรกฺขํ เม จิตฺตํ สุรกฺขิตํ (นามกิตก์)
เสฏฺโฐ โส ภควา ธมฺมํ เทเสติ (ตัทธิต)
อปฺปมาทรโต ภิกฺขุ กมฺมฏฺฐานวเสน กาลํ วีตินาเมนฺโต วิหรติ(สมาส)

ค. นิยมานิยมวิเสสนสัพพนาม
เต ชนา ปารเมสฺสนฺติ มจฺจุเธยฺยํ สุทุตฺตรํ (นิยมสัพพนาม)
อญฺเญ ภิกฺขุ เตหิ สทฺธึ เนว เอกโต นิสีทนฺติ น ติฏฺฐนฺติ (อนิยมสัพพนาม)

ง. สังขยา
เทฺวปิ ชนา สญฺชยสฺส สนฺติกํ อคมํสุ.

๒. ศัพท์สามีสัมพันธ์และภาวาทิสัมพันธ์ ตัวอย่าง เช่น
อหํ วญฺฌา. อปุตฺตกํ กุลํ วินสฺสติ ตุมฺหากํ ธีตา ปุตฺตํ ลภิตฺวา
กุฏุมฺพสฺส สามินี ภวิสฺสติ.(สามีสัมพันธ์)
จกฺขุปาลตฺเถรสฺส จกฺขูนํ ปริหีนภาโว อมฺเหหิ ญาโต.(ภาวาทิสัมพันธ์)

๓. ศัพท์อาธารบางอย่าง
หตฺถิโน อนฺโตกุจฺฉิยํ เสฏฺฐี ปุริสา อปราปรํ จงฺกมนฺติ.