 นิธิกัณฑคาถา
( หันทะ มะยัง นิธิกัณฑะคาถาโย ภะณามะ เส)
นิธิง นิเธติ ปุริโส คัมภีเร อุทะกันติเก,
อัตเถ กิจเจ สะมุปปันเน อัตถายะ เม ภะวิสสะติ
- คนเราฝังขุมทรัพย์ไว้ในที่ลึกจดถึงน้ำ, ก็ด้วยคิดว่า
เมื่อเกิดกิจที่จำเป็นขึ้น, ขุมทรัพย์นี้จะเป็นประโยชน์แก่เรา
ราชะโต วา ทุรุตตัสสะ โจระโต ปีฬิตัสสะ วา,
อิณัสสะ วา ปะโมกขายะ ทุพภิกเข อาปะทาสุ วา,
เอตะทัตถายะ โลกัส๎มิง นิธิ นามะ นิธิยยะติ
- ขุมทรัพย์ที่คนฝังไว้ในโลก, ก็เพื่อจุดประสงค์นี้,
คือเพื่อให้พ้นจากราชภัยที่คอยคุกคาม, เพื่อให้พ้นจากโจรภัยที่คอยเบียดเบียน,
เพื่อเก็บไว้ใช้หนี้ก็มี, เพื่อเก็บไว้ใช้ในยามเกิดทุพภิกขภัย, หรือเพื่อใช้ในเวลามีภัยอันตรายต่างๆ
ตาวัสสุนิหิโต สันโต คัมภีเร อุทะกันติเก ,
นะ สัพโพ สัพพะทาเยวะ ตัสสะ ตัง อุปะกัปปะติ
- ขุมทรัพย์ที่เขาฝังไว้อย่างดีในที่ลึกจดน้ำถึงเพียงนั้น,
จะสำเร็จประโยชน์แก่เขาไปทั้งหมด, ตลอดเวลาก็หาไม่
นิธิ วา ฐานา จะวะติ สัญญา วาสสะ วิมุย๎หะติ
- เพราะบางทีขุมทรัพย์เคลื่อนที่ไปก็มี, บางทีเขาลืมที่ฝังไว้ก็มี
นาคา วา อะปะนาเมนติ ยักขา วาปิ หะรันติ นัง
- บางทีพวกนาคเคลื่อนย้ายก็มี , บางทีพวกยักษ์นำขุมทรัพย์นั้นไปก็มี
อัปปิยา วาปิ ทายาทา อุทธะรันติ อะปัสสะโต
- หรือบางทีเมื่อเขาไม่เห็น, ทายาทผู้ไม่เป็นที่รักขโมยขุดเอาไปก็มี
ยะทา ปุญญักขะโย โหติ สัพพะเมตัง วินัสสะติ
- เมื่อเขาสิ้นบุญ, ขุมทรัพย์ที่ฝังไว้ทั้งหมดนั้นก็พินาศหายไป
ยัสสะ ทาเนนะ สีเลนะ สัญญะเมนะ ทะเมนะ จะ ,
นิธิ สุนิหิโต โหติ อิตถิยา ปุริสัสสะ วา
- ขุมทรัพย์ที่ผู้ใด, จะเป็นสตรีก็ตามเป็นบุรุษก็ตาม, ฝังไว้ดีแล้วด้วยทาน ศีล สัญญมะ และทมะ
เจติยัม๎หิ จะ สังเฆ วา ปุคคะเล อะติถีสุ วา
- ในพระเจดีย์หรือในพระสงฆ์, ในบุคคลหรือในแขกที่มาหา
มาตะริ ปิตะริ วาปิ อโถ เชฏฐัม๎หิ ภาตะริ
- ในมารดาบิดาก็หรือว่าพี่ชาย
เอโส นิธิ สุนิหิโต อะเชยโย อะนุคามิโก
- ขุมทรัพย์นี้ชื่อว่าฝังไว้ดีแล้ว, คนอื่นขนเอาไปไม่ได้,
จะติดตามคนฝังตลอดไป
ปะหายะ คะมะนีเยสุ เอตัง อาทายะ คัจฉะติ
- บรรดาทรัพย์สมบัติที่เขาจำต้องละไป, เขาพาไปได้เฉพาะขุมทรัพย์นี้เท่านั้น
อะสาธาระณะมัญเญสัง อะโจระหะระโณ นิธิ
- ขุมทรัพย์นี้ไม่ทั่วไปแก่คนเหล่าอื่น, ทั้งโจรก็ลักเอาไปไม่ได้
กะยิราถะ ธีโร ปุญญานิ โย นิธิ อะนุคามิโก
- ผู้มีปัญญาควรทำแต่บุญที่จะเป็นขุมทรัพย์ติดตามตนตลอดไป
เอสะ เทวะมะนุสสานัง สัพพะกามะทะโท นิธิ
- ขุมทรัพย์นี้ให้ผลอันน่าปรารถนาทุกประการ, แก่เทวดา
และมนุษย์ทั้งหลาย
ยัง ยัง เทวาภิปัตเถนติ สัพพะเมเตนะ ลัพภะติ
- เทวดาและมนุษย์ปรารถนาผลใดๆ, ผลนั้นๆ ทุกอย่าง, จะได้ด้วยขุมทรัพย์นี้
สุวัณณะตา สุสะระตา สุสัณฐานัง สุรูปะตา,
อาธิปัจจัง ปะริวาโร สัพพะเมเตนะ ลัพภะติ
- ความมีผิวพรรณงดงาม, ความมีเสียงไพเราะ , ความมีทรวดทรงสมส่วน,
ความมีรูปสวย , ความเป็นใหญ่, ความมีบริวาร , ทั้งหมดจะได้ด้วยขุมทรัพย์นี้
ปะเทสะรัชชัง อิสสะริยัง จักกะวัตติสุขัง ปิยัง,
เทวะรัชชัมปิ ทิพเพสุ สัพพะเมเตนะ ลัพภะติ
- ความเป็นพระราชาในประเทศ, ความเป็นอิสระ, ความสุขของความเป็นพระเจ้าจักรพรรดิ์อันน่าพอใจ,
แม้ความเป็นเทวราช ของเทวดาในหมู่เทพก็ตาม, ทั้งหมดก็จะได้ด้วยขุมทรัพย์นี้
มะนุสิกา จะ สัมปัตติ เทวะโลเก จะ ยา ระติ,
ยา จะ นิพพานะสัมปัตติ สัพพะเมเตนะ ลัพภะติ
- สมบัติของมนุษย์ก็ดี, ความยินดีในเทวโลกก็ดี,
สมบัติคือนิพพานก็ดี, ทั้งหมดก็จะได้ด้วยขุมทรัพย์นี้
มิตตะสัมปะทะมาคัมมะ โยนิโส เจ ปะยุญชะโต,
วิชชาวิมุตติวะสีภาโว สัพพะเมเตนะ ลัพภะติ
- บุคคลอาศัยมิตตสัมปทา, ถ้าประกอบความเพียรโดยแยบคาย,
ก็จะเป็นผู้ชำนาญในวิชชาและวิมุตติ, ทั้งหมดก็จะได้ด้วยขุมทรัพย์นี้
ปะฏิสัมภิทา วิโมกขา จะ ยา จะ สาวะกะปาระมี,
ปัจเจกะโพธิ พุทธะภูมิ สัพพะเมเตนะ ลัพภะติ
- ความเพียบพร้อมและความหลุดพ้น, อีกทั้งสาวกบารมี, การตรัสรู้เป็นพระปัจเจกพุทธเจ้า,
และพุทธภูมิ, ทั้งหมดก็จะได้ด้วยขุมทรัพย์นี้
เอวัง มะหัตถิกา เอสา ยะทิทัง ปุญญะสัมปะทา
- ผู้ถึงพร้อมด้วยบุญ, ย่อมได้ประโยชน์มากมายถึงเพียงนี้
ตัส๎มา ธีรา ปะสังสันติ ปัณฑิตา กะตะปุญญะตันติฯ
- เพราะฉะนั้นบัณฑิตผู้เป็นปราชญ์, จึงสรรเสริญภาวะแห่งบุญที่ทำไว้แล้วเท่านั้นแล, ดังนี้ ฯ
|
