คำลากลับบ้าน
หันทะทานิ มะยัง ภันเต
อาปุจฉามะ พะหุ กิจจา มะยัง พะหุกะระณียา ฯ
พระสงฆ์ผู้รับลากล่าวคำว่า ยัสสะทานิ ตุม๎เห กาลัง มัญญะถะ
ผู้ลาพึงรับพร้อมกันว่า สาธุ ภันเต แล้วกราบ ๓ ครั้ง
คำลาพระกลับบ้าน แปล
(ฆราวาส) หันทะทานิ มะยัง ภันเต อาปุจฉามะ พะหุ กิจจา มะยัง พะหุกะระณียา ฯ
-ท่านผู้เจริญ บัดนี้ข้าพเจ้าทั้งหลาย จะพร้อมกันอำลา เนื่องจากมีภารกิจมากที่จะต้องทำ
(พระสงฆ์) ยัสสะทานิ ตุม๎เห กาลัง มัญญะถะ
-บัดนี้สมควรแล้ว จงไปฏิบัติภารกิจ ของท่านเถิด
(ฆราวาส) อามะ ภันเต
- ขอรับ(หญิง เจ้าค่ะ) ท่านผู้เจริญ
บทขอถึงและขอขมาพระรัตนตรัย
อะหัง พุทธัญจะ ธัมมัญจะ สังฆัญจะ สะระณัง คะ โต
อุปาสะกัตตัง เทเสสิง ภิกขุสังฆัสสะ สัมมุขา
เอตัง เม สะระณัง เขมัง เอตัง สะระณะมุตตะมัง
เอตัง สะระณะมาคัมมะ สัพพะทุกขา ปะมุจจะเย
ยะถาพะลัง จะเรยยาหัง สัมมาสัมพุทธะสาสะนัง
ทุกขะนิสสะระณัสเสวะ ภาคี อัสสัง อะนาคะเต ฯ (หญิง. ตา, อุปาสิ, ภาคินิสสัง )
กาเยนะ วาจายะ วะ เจตะสา วา
พุทเธ กุกัมมัง ปะกะตัง มะยา ยัง
พุทโธ ปะฏิคคัณหะตุ อัจจะยันตัง
กาลันตะเร สังวะริตุง วะ พุทเธ
กาเยนะ วาจายะ วะ เจตะวา วา
ธัมเม กุกัมมัง ปะกะตัง มะยา ยัง
ธัมโม ปะฏิคคัณหะตุ อัจจะยันตัง
กาลันตะเร สังวะริตุง วะ ธัมเม
กาเยนะ วาจายะ วะ เจตะสา วา
สังเฆ กุกัมมัง ปะกะตัง มะยา ยัง
สังโฆ ปะฏิคคัณหะตุ อัจจะยันตัง
กาลันตะเร สังวะริตุง วะ สังเฆ ฯ
กลอนลากลับบ้าน
(สรภัญญ์ กราบลาพระสงฆ์ เป็นประเพณีของชาวอีสาน )
พวกดิฉันขอกราบลา |
ถึงเวลาสมควรแล้ว , |
ขอลาคุณพระแก้ว |
ประเสริฐแล้วจงรักษาฯ |
ขอลาพระวิหาร |
ทุกสิ่งอันในอาราม , |
ขอลาพระอาจารย์ |
ขอลากลับทุก ๆ องค์ฯ |
ขอจงอย่ามีกรรม |
แก่พวกฉันทุก ๆ คน , |
กรรมใดที่ประเสริฐ |
ขอให้เกิดอยู่ในตัวฯ |
กรรมใดที่มัวหมอง |
อย่าได้จองแก่พวกฉัน , |
กับทั้งผู้วิเศษ |
ผู้ทรงเดชพระศาสดา , |
กับทั้งพระธรรมา |
พระสังฆาคือไตรสามฯ |
ขอจงได้ติดตาม |
ทุก ๆ ยามวันเวลา , |
อาจารย์ทุก ๆ องค์ |
จงให้พรอย่านาน เทอญ ฯ |
พระสงฆ์ก็จะอนุโมทนาวิธี (ยะถา....)
เมื่อพระสงฆ์ให้พรแล้วขึ้นบทกล่าวลาดังนี้
สาธุ สาธุ คุณพระพุทธัง คุณพระธัมมัง คุณพระสังฆัง
คุณพระบิดามารดา คุณครูบาอาจารย์ คุณพระบรมธาตุเจ้า
ขอให้ข้าพเจ้าทั้งหลาย ที่มาฟังในวันนี้ จงมีแต่ความสุขความเจริญเทอญ ฯ
"หันทะทานิ มะยัง ภันเต อาปุจฉามะ พะหุกิจจามะยัง พะหุการะนียา"
พระสงฆ์กล่าวว่า “ยัสสะทานิ ตุมเห กาลัง มัญญะถะ”
กล่าวรับพร้อมกันว่า “สาธุ ภันเต” ๓ ครั้ง |