๙ . ทานวรรค คือ หมวดทาน.

๑๔๑ . ทานญฺจ ยุทฺธญฺจ สมานมาหุ.
ท่านว่า ทานและการรบ เสมอกัน.
สํ . ส. ๑๕/ ๒๙. ขุ. ชา. อฏฺฐก. ๒๗/ ๒๔๙.

๑๔๒ . นตฺถิ จิตฺเต ปสนฺนมฺหิ อปฺปกา นาม ทกฺขิณา.
เมื่อจิตเลื่อมใสแล้ว ทักขิณาทานชื่อว่าน้อย ย่อมไม่มี.
ขุ . วิมาน. ๒๖/ ๘๒.

๑๔๓ . วิเจยฺย ทานํ สุคตปฺปสตฺถํ.
การเลือกให้ อันพระสุคตทรงสรรเสริญ.
สํ . ส. ๑๕/ ๓๐. ขุ. ชา. อฏฺฐก. ๒๗/ ๒๔๙. เปต. ๒๖/ ๑๙๗.

๑๔๔ . พาลา หเว นปฺปสํสนฺติ ทานํ.
คนพาลเท่านั้น ย่อมไม่สรรเสริญทาน.
ขุ . ธ. ๒๕/ ๓๘.

๑๔๕ . ททํ มิตฺตานิ คนฺถติ.
ผู้ให้ ย่อมผูกไมตรีไว้ได้.
สํ . ส. ๑๕/ ๓๑๖.

๑๔๖. ททํ ปิโย โหติ ภชนฺติ นํ พหู.
ผู้ให้ ย่อมเป็นที่รัก คนหมู่มากย่อมคบเขา.
องฺ . ปญฺก. ๒๒/ ๔๓.

๑๔๗ . ททมาโน ปิโย โหติ.
ผู้ให้ ย่อมเป็นที่รัก.
องฺ . ปญฺจก. ๒๒/ ๔๔.

๑๔๘ . สุขสฺส ทาตา เมธาวี สุขํ โส อธิคจฺฉติ.
ปราชญ์ผู้ให้ความสุข ย่อมได้รับความสุข.
องฺ . ปญฺจก. ๒๒/ ๔๕.

๑๔๙ . มนาปทายี ลภเต มนาปํ.
ผู้ให้สิ่งที่ชอบใจ ย่อมได้สิ่งที่ชอบใจ.
องฺ . ปญฺจก. ๒๒/ ๕๕.

๑๕๐ . เสฏฺฐนฺทโท เสฏฺฐมุเปติ ฐานํ.
ผู้ให้สิ่งประเสริฐ ย่อมถึงฐานะที่ประเสริฐ.
องฺ . ปญฺจก. ๒๒/ ๕๖.

๑๕๑ . อคฺคสฺส ทาตา ลภเต ปุนคฺคํ.
ผู้ให้สิ่งที่เลิศ ย่อมได้สิ่งที่เลิศอีก.
องฺ . ปญฺจก. ๒๒/ ๕๖.

๑๕๒ . ททโต ปุญฺญํ ปวฑฺฒติ.
เมื่อให้ บุญก็เพิ่มขึ้น.
ที . มหา. ๑๐/ ๑๕๙. ขุ. อุ. ๒๕/ ๒๑๕.

๑๕๓. ทเทยฺย ปุริโส ทานํ.
คนควรให้ของที่ควรให้.
ขุ . ชา. สตฺตก. ๒๗/ ๒๑๗.

อคฺคสฺมึ ทานํ ททตํ อคฺคํ ปุญฺญํ ปวฑฺฒติ
อคฺคํ อายุ จ วณฺโณ จ ยโส กิตฺติ สุขํ พลํ.
เมื่อให้ท่านในวัตถุอันเลิศ บุญอันเลิศ อายุ วรรณะ
ยศเกียรติ สุข และกำลังอันเลิศ ก็เจริญ.
( พุทฺธ) ขุ. อิติ. ๒๕/ ๒๙๙.

อคฺคทายี วรทายี เสฏฺฐทายี จ โย นโร
ทีฆายุ ยสวา โหติ ยตฺถ ยตฺถูปปชฺชติ.
ผู้ให้สิ่งที่เลิศ ให้สิ่งที่ดี ให้สิ่งที่ประเสริฐ
ย่อมเป็นผู้มีอายุยืนมียศในภพที่ตนเกิด.
( พุทธ) องฺ ปญฺจก. ๒๒/ ๕๖.

นีหเรเถว ทาเนน ทินฺนํ โหติ สุนิพฺภตํ
ทินฺนํ สุขผลํ โหติ นาทินฺนํ โหติ ตํ ตถา.
พึงนำ ( สมบัติ) ออกด้วยการให้, วัตถุที่ให้แล้วย่อมเป็นอัน
นำออกดีแล้ว , วัตถุทีให้แล้วย่อมมีสุขเป็นผล,
ส่วนวัตถุที่ยังไม่ได้ให้ก็ไม่เป็นอย่างนั้น.
( เทวดา) สํ. ส. ๑๕/ ๔๓.

ยถา วาริวหา ปูรา ปริปูเรนฺติ สาครํ
เอวเมว อิโต ทินฺนํ เปตานํ อุปกปฺปติ.
ห้วงน้ำที่เต็ม ย่อมยังสาครให้เต็มได้ฉันใด,
ทานที่ให้แต่โลกนี้ ย่อมสำเร็จแก่ผู้ละไปแล้วฉันนั้น.
( พุทฺธ) ขุ. ขุ. ๒๕/ ๑๐.

โส จ สพฺพทโท โหติ โย ททาติ อุปสฺสยํ
อมตนฺทโท จ โส โหติ โย ธมฺมมนุสาสติ.
ผู้ใดให้ที่พักอาศัย ผู้นั้นชื่อว่าให้สิ่งทั้งปวง,
ผู้ใดสอนธรรม ผู้นั้นชื่อว่าให้อมตะ.
( พุทฺธ) สํ. ส. ๑๕/ ๔๔.

อเทยฺเยสุ อททํ ทานํ เทยฺเยสุ โย ปเวจฺฉติ
อาปาสุ พฺยสนํ ปตฺโต สหายํ อธิคจฺฉติ.
ผู้ใดไม่ให้ทานในคนที่ไม่ควรให้ ย่อมให้ในคนที่ควรให้.
ผู้นั้นประสบความเสื่อมเพราะอันตราย ย่อมได้สหาย.
( โพธิสตฺต ) ขุ. ชา. จตุกฺก. ๒๗/ ๑๒๙.

 อเทยฺเยสุ ททํ ทานํ เทยฺเยสุ นปฺปเวจฺฉติ
อาปาสุ พฺยสนํ ปตฺโต สหายํ นาธิคจฺฉติ.
ผู้ใดให้ทานในบุคคลที่ไม่ควรให้ ไม่ให้ในคนที่ควรให้.
ผู้นั้นถึงความเสื่อมเพราะอันตราย ย่อมไม่ได้สหาย.
( โพธิสตฺต ) ขุ. ชา. จตุกฺก. ๒๗/ ๑๒๙.

อนฺนโท พลโท โหติ วตฺถโท โหติ วณฺณโท
ยานโท สุขโท โหติ ทีปโท โหติ จกฺขุโท.
ผู้ให้ข้าว ชื่อว่าให้กำลัง ผู้ให้ผ้า ชื่อว่าให้ผิวพรรณ
ผู้ให้ยานพาหนะ ชื่อว่าให้ความสุข ผู้ให้ประทีปโคมไฟ
ชื่อว่าให้จักษุ.
( พุทฺธ ) สํ. ส. ๑๕/ ๔๔.

ปนาปทายี ลภเต มนาปํ อคฺคสฺส ทาตา ลภเต ปุนคฺคํ
วรสฺส ทาตา วรลาภี จ โหติ เสฏฺฐนฺทโท เสฏฺฐมุเปติฐานํ.
ผู้ให้ของชอบใจ ย่อมได้ของชอบใจ ผู้ให้ของเลิศ
ย่อมได้ของเลิศ ผู้ให้ของดี ย่อมได้ของดี
ผู้ให้ของประเสริฐ ย่อมถึงฐานะอันประเสริฐ.
( พุทฺธ ) องฺ. ปญฺจก. ๒๒/ ๕๖.